Więcej o kalibracji

Problem back/front focusa wynika z konstrukcji układu AF aparatu. W lustrzankach analogowych i cyfrowych za ustawianie ostrości, w większości przypadków¹⁾, odpowiedzialny jest niezależny od matrycy sensor. Sensor ten na etapie produkcji jest precyzyjnie pozycjonowany. Proces ten odbywa się w sposób mechaniczny i podlega ustalonej przez producenta tolerancji. Tym samym, względem pozycji wzorcowej, sensor może być przesunięty w jedną lub drugą stronę²⁾. Różne egzemplarze danego modelu aparatu mogą więc mieć różnie ustawiony AF, co przekłada się na przesunięcie optymalnego punktu ostrości w różnych egzemplarzach aparatów (nawet tego samego modelu).

Kalibracja obiektywu Sigma ma na celu skompensowanie tego przesunięcia. Kalibrując obiektyw ingerujemy programowo wyłącznie w układ obiektywu. Aparat współpracujący z obiektywem jest nam jednak niezbędny do tego, aby pomiary wykonywane w poszczególnych krokach procesu kalibracji były realizowane pod kątem kompensacji błędów powstających podczas tej konkretnej współpracy.

Jeżeli obiektyw użytkowany jest z więcej niż jednym aparatem, może się okazać, iż skuteczną kalibrację będzie można wykonać wyłącznie do jednego korpusu. Sytuacja taka wynika ze specyfiki problemu back/front focusa opisanego w pierwszym akapicie. Przesunięcia sensora AF w dwóch różnych aparatach mogą się różnić co do znaku lub na tyle znacząco co do wartości, że wyeliminowanie na drodze kalibracji back focusa występującego w jednym korpusie spowoduje lub pogłębi front focus występujący w drugim korpusie. W takim wypadku w drugim korpusie konieczne może się okazać skorzystanie z mikroregulacji dostępnej z poziomu menu aparatu lub z usług autoryzowanego serwisu producenta aparatów, w celu ich precyzyjniejszego wzajemnego zestrojenia.

¹⁾ Wyjątkiem może być tryb pracy LiveView, w którym możliwe jest ustawianie ostrości w oparciu o detekcję kontrastu obrazu rejestrowanego bezpośrednio przez matrycę. W aparatach kompaktowych zjawisko back/front focusa nie występuje gdyż ustawianie ostrości odbywa się wyłącznie na zasadzie detekcji kontrastu z wykorzystaniem matrycy jako sensora AF, co eliminuje przesunięcie elementu pomiarowego w stosunku do układu rejestrującego obraz, jakie spotykane jest w lustrzankach.

²⁾ Niezależnie od położenia centrum sensora poszczególne punkty AF mogą być dodatkowo przesunięte - konstrukcyjnie sensor jest bowiem płaszczyzną o trzech stopniach swobody. Tym samym kalibracja wykonywana jest wyłącznie dla centralnego punktu AF, gdyż, z racji jego położenia na teoretycznej osi optycznej, pomiar przez niego realizowany jest najdokładniejszy.

Częste błędy

Częstym błędem popełnianym przez klientów podczas diagnozowania problemów z back/front focusem jest stosowanie popularnych w Internecie testów przeznaczonych do wydruku w formacie A4, których zastosowanie może potęgować odczucia związane z występowaniem problemu z celnością AF. Należy bowiem pamiętać, iż oprócz wymienionych wyżej elementarnych, konstrukcyjnych przyczyn powstawania problemu z przesunięciem optymalnego punktu ostrości, na celność pracy układu AF wpływ mają również takie czynniki jak:

1. Kontrast obiektu, na który ustawiana jest ostrość
   Należy zadbać o to, aby kontrast obiektu, na który ustawiana jest ostrość był możliwie wysoki. Parametr ten ma bowiem wpływ na skuteczność pracy układu AF aparatu.
2. Odległość do fotografowanego obiektu
   Im mniejsza jest odległość do fotografowanego obiektu tym bardziej negatywny wpływ na celność AF ma aberracja sferyczna – procedura Sigmy zakłada referencyjną odległość jako 40‑krotność ogniskowej obiektywu.
3. Oświetlenie fotografowanego obiektu
   Podczas pracy w gorszych warunkach oświetleniowych może występować back/front focus. Jest to zjawisko normalne, na które od strony serwisowej nie ma żadnego wpływu. Uwarunkowane jest ono skutecznością pracy sensora AF aparatu oraz jego czułością, która wraz ze spadkiem natężenia światła maleje. Z różnymi obiektywami efekt może być mniej lub bardziej zauważalny, jednak wpływ na to ma przede wszystkim jasność obiektywu jak i jego ogniskowa, a nie potencjalna wada. W takich warunkach należy zadbać o dobre oświetlenie sceny, stosować wspomaganie AF np. przy użyciu zewnętrznego flasha, lub pracować w trybie MF.
4. Przesunięcie punktów potwierdzających ustawienie ostrości widocznych w celowniku (na matówce) względem ich rzeczywistego położenia
   Widoczne w celowniku lub na matówce pola systemu AF niekoniecznie muszą idealnie odpowiadać punktom obserwowanym przez poszczególne pola sensora AF. Zarówno macierz pól potwierdzających AF jaki i sensor AF podlegają oddzielnemu mechanicznemu pozycjonowaniu, dla którego zdefiniowana jest ustalona przez producenta tolerancja.
5. Rozmiar obiektu, na który ustawiana jest ostrość
   Fotografowanie baterii, długopisów, innych drobnych obiektów, może potęgować błąd ze względu na problemy opisane w pkt. 1., 2., 4. – procedura Sigmy zakłada ustawianie ostrości na płaszczyznę prostopadła do osi optycznej obiektywu o min. wymiarach 10x10cm, na którą naniesiona jest gwiazda Siemensa lub czarno-białe pasy w zależności od potrzeb. Plansza ta umocowana jest do nachylonej pod kątem 21° płaszczyzny o podstawie 105cm i wysokości 40cm, na którą naniesiona jest skala.